Ulga prorodzinna to jedno z najczęściej wykorzystywanych odliczeń podatkowych. Rodzice i opiekunowie liczą na zwrot z PIT-u, który może realnie zasilić domowy budżet. Niestety nie każdy może z niej skorzystać, a część podatników, mimo że spełnia większość warunków, otrzymuje niższy zwrot, niż się spodziewali. Kiedy nie przysługuje ulga na dziecko i co warto wiedzieć w tym temacie? Wyjaśniamy.
Co to jest ulga prorodzinna i ile wynosi w 2025 roku? Kwoty ulgi prorodzinnej
Ulga prorodzinna, czyli ulga na dziecko, pozwala na obniżenie należnej kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych. Jej wysokość zależy od liczby dzieci w rodzinie. W 2025 roku, podobnie jak w latach poprzednich, ulga przysługuje w następujących kwotach:
- na pierwsze dziecko i na drugie dziecko przysługuje 1112,04 zł (na każde z nich),
- na trzecie dziecko 2000,04 zł,
- na czwarte dziecko i każde kolejne dziecko 2700 zł.
Kwoty można odliczyć od podatku, a nie od dochodu, co oznacza, że podatnicy muszą mieć podatek do zapłaty, żeby z nich w pełni skorzystać.
Osoby, które mogą skorzystać z ulgi prorodzinnej
Aby skorzystać z ulgi, trzeba rozliczyć PIT według skali podatkowej (PIT-36 lub PIT-37) i wychowywać:
- dzieci lub dziecko małoletnie,
- dzieci pełnoletnie, jeśli uczą się i nie uzyskały więcej niż 21 371,52 zł dochodu w 2024 roku,
- dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności, niezależnie od wieku – pod warunkiem że nie pobierają świadczenia opiekuńczego.
Ważne w kontekście prawa do tego, by korzystać z ulgi, jest także to, aby dziecko nie było żonate ani zamężne.
Ulga prorodzinna przysługuje osobom mającym prawa rodzicielskie. Co to oznacza? Rodzic pozbawiony praw rodzicielskich nie może dokonać odliczeń z tytułu ulgi.
Limity dochodowe w 2025 roku – kiedy ulga nie przysługuje?
Dla rodziców wychowujących jedno dziecko obowiązują limity dochodowe:
- 112 tys. zł – dla małżonków i samotnych rodziców rozliczających się wspólnie z dzieckiem,
- 56 tys. zł – dla osób niepozostających w związku małżeńskim przez cały rok.
Jeśli Twoje dochody za 2024 rok przekroczyły te limity (112 000 zł i 56 000 zł), ulga Ci się nie należy – nawet jeśli spełniasz pozostałe warunki. Dla rodzin z dwojgiem lub większą liczbą dzieci limit dochodów nie obowiązuje.
Sytuacje, które automatycznie wykluczają prawo do ulgi podatkowej prorodzinnej
Niezależnie od dochodu czy liczby dzieci, są przypadki, kiedy ulga nie przysługuje. Dotyczy to sytuacji, gdy:
- podatnik został pozbawiony praw rodzicielskich,
- dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę (np. w domu dziecka czy u rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej. Wówczas dziecko ma miejsce zamieszkania poza miejscem zamieszkania rodzica),
- dziecko zawarło związek małżeński (prawo do ulgi prorodzinnej wygasa z chwilą wstąpienia w związek małżeński).
W tych przypadkach nawet spełnienie pozostałych warunków nie daje prawa do ulgi.
Dlaczego nie możesz nie otrzymać pełnej ulgi mimo spełnienia warunków?
Wielu rodziców składających PIT ze zdziwieniem zauważa, że nie otrzymali pełnej kwoty ulgi, mimo że przysługuje im odliczenie. Przyczyną może być brak wystarczającego podatku do odliczenia. Ulga prorodzinna obniża podatek. Co to oznacza w praktyce? Jeśli podatek do zapłaty po uwzględnieniu innych ulg wynosi zero, nie ma z czego odliczyć ulgi na dziecko.
W takim przypadku możliwe jest skorzystanie z dodatkowego zwrotu z tytułu niewykorzystanej ulgi – w granicach zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Nie każdy jednak o tym wie i nie zawsze uwzględnia to przy rozliczeniu.
Jak sprawdzić, czy ulga Ci się należy i jak prawidłowo rozliczyć ulgę?
Najłatwiej zrobić to przez e-PIT lub programy do rozliczeń online. System automatycznie weryfikuje dane dziecka (wiek, naukę, dochód) i przypisuje ulgę. Warto jednak samodzielnie sprawdzić:
- czy spełniasz limit dochodów (jeśli masz jedno dziecko),
- czy dziecko nie przekroczyło limitu własnych dochodów,
- czy masz wystarczający podatek do odliczenia.
Najczęstsze błędy przy odliczaniu to nieuwzględnienie dochodu pełnoletniego dziecka albo zastosowanie ulgi przy rozliczeniu według ryczałtu, który nie daje prawa do skorzystania z niej.
Podsumowanie
Ulga prorodzinna może znacząco obniżyć należny podatek lub zwiększyć zwrot z PIT-u, ale tylko wtedy, gdy spełniasz określone warunki. Sprawdź zatem czy spełniasz limity dochodowe, warunki związane z sytuacją prawną dziecka oraLimity dochodowe, sytuacja prawna dziecka oraz wysokość podatku do zapłaty mają istotne znaczenie.