Zaciągając pożyczkę albo kredyt, większość osób zadaje sobie jedno pytanie: ile tak naprawdę to będzie mnie kosztować? Reklamy kuszą niskim oprocentowaniem, ale rzeczywistość często okazuje się bardziej złożona. Podpowiadamy, jak obliczyć stopę procentową kredytu czy pożyczki bez marketingowej otoczki i niezrozumiałych skrótów.
Co to jest stopa procentowa kredytu/pożyczki?
Stopa procentowa jest wyrażana w procentach i określa, ile dodatkowo zapłacisz – ponad to, co pożyczysz (kapitał). Może być ustalana na różne sposoby:
- jako oprocentowanie kredytu stałe (niezmienne przez cały okres spłaty),
- jako oprocentowanie zmienne (uzależnione np. od stóp procentowych NBP, inaczej referencyjnych, ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej).
Nie należy mylić stopy procentowej z RRSO (Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania), która uwzględnia także dodatkowe koszty – prowizje, ubezpieczenia, opłaty manipulacyjne.
Na co wpływa wysokość stopy procentowej w zobowiązaniach finansowych?
Stopa procentowa bezpośrednio wpływa na wysokość miesięcznych rat oraz całkowity koszt kredytu lub pożyczki. Im wyższe oprocentowanie, tym więcej zapłacisz za korzystanie z pożyczonych środków. Dla kredytów długoterminowych – np. hipotecznych – nawet drobne różnice w stopie mogą oznaczać kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych różnicy w całkowitej kwocie do spłaty.
Oprocentowanie ma też znaczenie przy wcześniejszej spłacie lub refinansowaniu. Wpływa bowiem na opłacalność takich działań.
Ważne: wysoka stopa procentowa to nie tylko wyższe koszty kredytu – to także większe zyski z oszczędności. Przy lokatach czy kontach oszczędnościowych odsetki są naliczane częściej i w większej wysokości, co zwiększa kwotę kapitalizacji odsetek.
Jak obliczyć stopę procentową pożyczki/kredytu?
Aby obliczyć efektywną stopę procentową, można posłużyć się prostym wzorem, który znajdziesz poniżej.
Stopa procentowa = (Kwota odsetek / Kwota pożyczki czy kredytu) × 100%
To uproszczona wersja – nie uwzględnia innych kosztów, jak prowizje czy obowiązkowe ubezpieczenie. Lepszym narzędziem do porównań jest RRSO, które pokazuje całkowity koszt pożyczki lub kredytu w ujęciu procentowym w skali roku.
Kwestie, na które warto zwrócić uwagę, szukając oferty kredytu/pożyczki
Najważniejsza zasada: nie daj się złapać na „0%”. Często za atrakcyjnym oprocentowaniem kryją się inne koszty. Są to zwykle wysokie prowizje, obowiązkowe ubezpieczenia, opłaty administracyjne.
Przed podjęciem decyzji o wyborze konkretnej oferty warto zwrócić uwagę na:
- RRSO – czyli pełny koszt zobowiązania w ujęciu rocznym,
- możliwość wcześniejszej spłaty i związane z tym opłaty,
- harmonogram rat – czy są równe, czy malejące,
- wysokość miesięcznej raty – nie powinna być nadmiernym obciążeniem dla Twojego budżetu,
- dodatkowe warunki – np. konieczność założenia konta czy skorzystania z innych produktów banku bądź firmy pożyczkowej.
Dobrze jest porównać oferty kilku instytucji – nie tylko banków, ale też firm pożyczkowych. Pamiętaj przy tym, że najtańszy kredyt czy pożyczka to te, które mają przejrzyste zasady i niskie koszty całkowite, a nie tylko ładnie brzmiące „oprocentowanie 4,9%”.
Co najważniejsze, przy zaciąganiu każdego zobowiązania pamiętaj o tym, aby odpowiedzialnie podchodzić do swoich finansów. Nie zadłużaj się ponad swoje możliwości. Decyduj się tylko na te kredyty czy pożyczki, które będziesz w stanie spłacić.
Podsumowanie
Warto wiedzieć, czym jest i jak działa stopa procentowa, ponieważ taka wiedza wspiera rozsądne zarządzanie finansami. Dzięki temu będziesz mieć świadomość, ile np. trzeba będzie oddać firmie pożyczkowej, z oferty której korzystas
Zrozumienie, czym jest i jak działa stopa procentowa, to podstawowy krok do mądrego zarządzania finansami. Nie chodzi tylko o liczby – chodzi o realne pieniądze, które oddasz firmie, od której pożyczasz.
FAQ
Co to jest stopa redyskontowa?
To oprocentowanie, po jakim bank centralny skupuje weksle od banków komercyjnych. Wpływa na koszt pozyskiwania przez nie gotówki.
Czym się różni stopa referencyjna od stopy procentowej?
Stopa referencyjna to główne narzędzie polityki pieniężnej ustalane przez Narodowy Bank Polski. Wpływa na nią m.in. inflacja. Stopa procentowa to z kolei ogólne pojęcie – odnosi się do kosztu pożyczania pieniędzy.
Co to jest stopa depozytowa?
To oprocentowanie, jakie bank centralny płaci bankom komercyjnym za przechowywanie u niego nadwyżek środków.
Czym jest stopa lombardowa?
To maksymalne oprocentowanie, po jakim bank centralny pożycza pieniądze bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych.
Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego
